Cognitief trainer Katrien Bos over vergeetachtigheid

Het behandelprogramma Hersenz bestaat uit zogenaamde bouwstenen, een daarvan is Denken en Doen, waarin onder meer aandacht is voor het leren omgaan met problemen met geheugen. Katrien Bos, cognitief trainer en thuisbehandelaar, legt uit hoe zij te werk gaat:

‘Vrijwel alle mensen met hersenletsel kampen met vergeetachtigheid. Vooral als ze ook last hebben van vermoeidheid. Als cognitief trainer leer ik hen strategieën waardoor de vergeetachtigheid niet meer zo op de voorgrond staat.’

Katrien: ‘Voordat we in het behandelprogramma aandacht besteden aan vergeetachtigheid en de strategieën om daarmee om te gaan, leren we cliënten eerst hoe zij hun energie optimaal kunnen verdelen over de dag. Want vermoeidheid speelt ook een grote rol bij mensen met hersenletsel. Samen kijken we vervolgens waar zij in hun dagelijks leven problemen ervaren als het gaat om vergeetachtigheid. Het is heel belangrijk dat je daar inzicht in krijgt, voordat we aan strategieën werken die de problemen verminderen.

Een opdracht kan zijn: iedereen in de groep bedenkt voor zichzelf een actiepunt voor die week en gaat dat thuis uitproberen. De week erna komen we daarop terug en kijken we wat wel en niet werkt voor iemand.”

Strategieën

“Neem bijvoorbeeld het innemen van medicijnen. Door dat op een vast moment te doen en te koppelen aan een andere activiteit, zoals eetmomenten, ontstaat er een een vast ritme en is de kans dat de medicijnen vergeten worden, kleiner.

Verder kan iemand een agenda of whiteboard gaan gebruiken om daar de dagelijkse activiteiten in - of op te schrijven. Er was iemand in de groep die z’n leven lang nog geen agenda had gebruikt. Dus met enige weerstand ging hij die gebruiken en het werkte uitstekend voor hem.

Hardop uitspreken

Een andere strategie is om alles wat je gaat doen of doet hardop uit te spreken. Wij noemen dat ‘verbale zelfsturing’. Dat helpt je focus aan te brengen bij wat je doet. Het is vaak lastig voor mensen met hersenletsel om langere tijd hun aandacht ergens bij te houden.  Je vergeet dan ook sneller dingen. Je kunt jezelf ook vragen stellen, zoals: ‘Wat doe ik nu en wat ga ik daarna doen’. Het is leuk om dit zelf eens uit te proberen. Het werkt echt!

Het voordeel van werken met een groep is dat je elkaar stimuleert. Cliënten nemen van elkaar vaak meer aan dan van mij, de professional. Dat is prima. Ik reik de theorie aan en stel vooral vragen. Het mooie is dat ik als thuisbehandelaar met de cliënt bekijk wat in de thuissituatie al dan niet werkt. Dat is voor de cliënt het belangrijkste”.

Patronen

Katrien: “Gedurende je leven ontwikkel je allemaal patronen. Die werken niet altijd meer wanneer je hersenletsel oploopt. Het is dus de kunst om als behandelaar mensen op een andere manier naar hun patronen te laten kijken die niet meer werken en te laten experimenteren met andere patronen. Ik ben nog iedere keer verbaasd wat dit mensen oplevert.”

Hersenz nieuwsbrief

Ontvang gratis de nieuwsbrief van Hersenz

Meld je vandaag nog aan en ontvang gratis de digitale versie van het Hersenz magazine 2023.